ΙΙ. ΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

• Η εισαγωγή στο κεφ1:1-8.

• Το όραμα του Χριστού στο κεφ. 1:9-3:22

• Το όραμα για τα μελλοντικά γεγονότα στο κεφ. 4:1-16:21

• Το όραμα που περιγράφει την τιμωρία της Μεγάλης Πόρνης στο κεφ. 17:1-21:8

• Το όραμα της νύφης, της συζύγου του Αρνίου στο κεφ. 21:9-22:5.

• Το συμπέρασμα στο κεφ. 22:6-21.

Τα τέσσερα μεγάλα οράματα στο κύριος μέρος του βιβλίου της Αποκάλυψης εισάγονται το καθένα με την υπενθύμιση ότι ο Ιωάννης ήταν «σε πνευματική έκσταση». Ο Ιωάννης με συνέπεια χρησιμοποιούσε τη φάση αυτή για να σημειώσει την έναρξη των νέων τμημάτων στο κύριο μέρος του βιβλίου του. (Αποκ. 1:10, 4:2, 17:3, 21:10)

Α. Εισαγωγή του βιβλίου της Αποκάλυψης (1:1-8)

• πρόλογος στο κεφ. 1:1-3 ο οποίος τονίζει την θεϊκή εξουσία του βιβλίου.

• χαιρετισμός, όπου ο Ιωάννης συστήνει τον εαυτό του και τους παραλήπτες του βιβλίου του.

• δοξολογία στον Θεό, η οποία έμμεσα δείχνει κάποιες από τις βασικές ανησυχίες των παραληπτών του.

Β. Το Όραμα του Χριστού (1:9 – 3:22)

1. Η Περιγραφή του Χριστού (1:9-20) Πριν την περιγραφή του Ιησού,

• ο Ιωάννης εξέφρασε την ενότητά του με τους παραλήπτες του.

• Ο Ιωάννης τονίζει επίσης ότι έλαβε το όραμα αυτό ενώ ήταν «σε πνευματική έκσταση».

Η περιγραφή του Ιωάννη για τον Ιησού

• ο «υιός του ανθρώπου» ο οποίος περπατούσε ανάμεσα σε επτά λυχνίες.

• ο Ιησούς ήταν μεγαλειώδης, ένδοξος και δυνατός.

2. Επιστολές προς τις Επτά Εκκλησίες (κεφ. 2-3)

Ο Χριστός απεύθυνε επιστολές προς τις επτά εκκλησίες που βρίσκονταν στη Μικρά Ασία.

• Έφεσο

• Σμύρνη

• Πέργαμο

• Θυάτειρα

• Σάρδεις

• Φιλαδέλφεια

• Λαοδίκεια.

Σε γενικές γραμμές, οι επιστολές αυτές ακολουθούν όλες το ίδιο βασικό μοτίβο, με μικρές σχετικά διαφορές στη σειρά. Το μοτίβο αυτό περιέχει πολλά στοιχεία που μοιάζουν με τις προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης:

• απευθύνεται προς καποια εκκλησία

• περιγραφή του Χριστού

• διαβεβαίωση της εκκλησίας

• αξιολόγηση της εκκλησίας

• υποσχέσεις ευλογιών και

• απειλές των καταρών,

• προτροπή υπακοής

α Η εκκλησία της Εφέσου (2:1-7)

Στην επιστολή αυτή, ο Ιωάννης σύστησε τον Ιησού ως εκείνον που κρατά τα επτά αστέρια στο δεξί του χέρι καθώς περπατά ανάμεσα σε επτά χρυσές λυχνίες.

Είχαν αξιέπαινο ζήλο για τη σωστή διδασκαλία, και δεν ανέχονταν την κακή συμπεριφορά.

Ο Ιησούς τους είπε ότι είχαν ξεχάσει την πρώτη τους αγάπη.

β. Η εκκλησία της Σμύρνης (2:8-11)

Ξεκινάει με την περιγραφή του Ιησού ως «τον Πρώτο και τον Έσχατο, ο οποίος πέθανε και έζησε ξανά.»

Αυτή είναι μία από τις δύο μοναδικές επιστολές που δεν περιλαμβάνει κανέναν έλεγχο για λάθη.

Αντιμετώπιζε σοβαρό διωγμό, ίσως εξαιτίας των άπιστων Ιουδαίων.

γ. Η εκκλησία της Περγάμου 2:12-17

Ο Χριστός «έχει ένα κοφτερό δίκοπο ξίφος». (Αποκ. 2:13-14)

δ. Η εκκλησία των Θυάτειρων (2:18-29)

Ο Ιωάννης περιέγραψε τον Ιησού ως φωτιά, με μάτια σαν φλόγα φωτιάς και πόδια σαν χαλκολίβανο. (Αποκ. 2:19-20)

Δεν είχε χάσει την πρώτη της αγάπη για τον Χριστό. Όμως ανέχονταν την ψευδοδιδασκαλία μια συγκεκριμένης γυναίκας, την οποία ο Ιησούς υποτιμητικά την ονόμασε «Ιεζάβελ».

ε. Η εκκλησία των Σάρδεων ο Ιωάννης αναφέρεται στα επτά Πνεύματα και στα επτά αστέρια που ήταν στο χέρι του Ιησού. Η αξιολόγησή του για την εκκλησία αυτή ήταν σοβαρή. (Αποκ. 3:1-3)

στ. Η εκκλησία της Φιλαδέλφειας

Ο Ιωάννης σύστησε τον Ιησού ως εκείνον που κρατάει το κλειδί του Δαβίδ.

Τα λόγια του Ιησού στην εκκλησία αυτή ήταν θετικά, όμως περιείχαν και μια υπονοούμενη προειδοποίηση. (Αποκ. 3:8)

ζ. Η εκκλησία της Λαοδίκειας

Ο Ιωάννης περιέγραψε τον Ιησού ως εκείνον του οποίου τα λόγια είναι το τελικό Αμήν, δηλαδή, ο Ιησούς είναι η ύψιστη εξουσία.

Η αξιολόγησή τους ήταν πολύ αρνητική. (Αποκ. 3:15-16)

Η εκκλησία αυτή είχε ανάγκη να μετανοήσει, αλλιώς ο Ιησούς θα την απέρριπτε.

 

ΙΙΙ. Το Λογοτεχνικό Πλαίσιο

Α. Η Προφητεία

Προκειμένου να βγάλουμε νόημα από το βιβλίο της Αποκάλυψης, ένα από τα σημαντικά πράγματα που πρέπει να κάνουμε είναι να αναγνωρίσουμε σωστά το λογοτεχνικό του είδος.

Το είδος του βιβλίου της Αποκάλυψης μπορεί να χαρακτηριστεί γενικά ως προφητεία. Στην πραγματικότητα, ο απόστολος Ιωάννης το ονόμασε προφητεία στο κεφ. 1:3.

1. Τα Χαρακτηριστικά της βιβλικής προφητείας

α. Συνηθισμένες μορφές της προφητείας στην Παλαιά Διαθήκη ήταν

• μηνυτήρια αγωγή

• ένα μήνυμα επίπληξης προς το λαό του Θεού

• ένα όραμα κρίσης επάνω στους εχθρούς του

• μια διακήρυξη ευλογίας για υπακοή

• υπόσχεση δικαίωσης για όσους ήταν πιστοί στη διαθήκη

• διακήρυξη του σχεδίου του Θεού για λύτρωση • συνομιλία μεταξύ του προφήτη και του Θεού

• πρόβλεψη των μελλοντικών γεγονότων.

Από πολλές απόψεις, οι προφητείες του αποστόλου Ιωάννη στο βιβλίο της Αποκάλυψης λειτούργησαν με τον ίδιο τρόπο όπως και οι προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης.

β. Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό της προφητείας της Παλαιάς Διαθήκης είναι ότι χρησιμοποιούνται συχνά εικόνες για να μεταδοθεί το μήνυμά της. Ο όρος «εικόνα» τον χρησιμοποιούμε με μια πλατιά έννοια. Αναφερόμαστε σε περιγραφές πραγμάτων με τρόπο που υποκινούν φανταστικές εμπειρίες αισθήσεων.

Το βιβλίο της Αποκάλυψης κάνει συχνή χρήση τέτοιων εικόνων. (Αποκ.1:15-16) Το βιβλίο της Αποκάλυψης δανείζεται πολλές από τις εικόνες του από την Παλαιά Διαθήκη.

2. Οι Εκπληρώσεις των Προφητών

α. Πρώτα, ότι οι προφητείες μπορούν να εκπληρωθούν με έναν άμεσο τρόπο.

Οι προφητείες μπορούν να εκπληρωθούν άμεσα όταν τα γεγονότα που προβλέπουν γίνονται όπως αναφέρονται.

β. Δεύτερον, μπορεί να υπάρξει μια από τις δυο ενδεχόμενες εκπληρώσεις της προφητείας.Μια από τις δυο ενδεχόμενες εκπληρώσεις συμβαίνει ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνονται οι άνθρωποι στην προφητεία.

γ. Τρίτον, οι προφητείες μπορούν να έχουν τυπολογικές εκπληρώσεις. Για τους σκοπούς αυτής της διάλεξης, θα ορίσουμε ως τυπολογικά: «τη μεταχείριση βιβλικών χαρακτήρων, θεσμών ή γεγονότων στη Γραφή ως «οιωνούς» που προεικονίζουν μελλοντικούς ανθρώπους, θεσμούς ή γεγονότα».

Β. Αποκαλυπτική Λογοτεχνία

1. Τα Χαρακτηριστικά της Βιβλικής Αποκαλυπτικής Λογοτεχνίας

Στις διαλέξεις αυτές, θα ορίσουμε ως βιβλική αποκαλυπτική λογοτεχνία: «Την ακραία συμβολική λογοτεχνία η οποία αφορά θεϊκές αποκαλύψεις, που συνήθως λαμβάνονται μέσω ιδιωτικών αποκαλύψεων, σχετικά με φυσικές, υπερφυσικές και θεϊκές πραγματικότητες και την επιρροή που έχουν στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον».

α. Πρώτα, ας δούμε το γεγονός ότι η βιβλική αποκαλυπτική λογοτεχνία είναι άκρως συμβολική. Το σύμβολο είναι ένα σημάδι ή μια αναπαράσταση που δείχνει σε κάτι πέρα από τον εαυτό του. (Αποκ.1:20)

Η βιβλική αποκαλυπτική λογοτεχνία λοιπόν χρησιμοποιεί πολύ συχνά συμβολισμούς. Κάποια σύμβολα είναι:

• περιγραφικά,

• να απεικονίσει κάποιο στοιχείο

• παραδοσιακές αναπαραστάσεις πραγμάτων ή ιδεών

Ο σκοπός των συμβόλων δεν ήταν να φέρουν σύγχυση στους αναγνώστες του Ιωάννη, αλλά να επικοινωνήσουν την αλήθεια με έναν συναρπαστικό και αξέχαστο τρόπο.

β. Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό της Βιβλικής αποκαλυπτικής λογοτεχνίας είναι ότι αναφέρει θεϊκές αποκαλύψεις.

γ. Τρίτον, οι θεϊκές αποκαλύψεις που περιέχονται στην βιβλική αποκαλυπτική λογοτεχνία έχουν δοθεί μέσω ατομικών αποκαλύψεων.

δ. Το τέταρτο χαρακτηριστικό της βιβλικής αποκαλυπτικής λογοτεχνίας που θα αναφέρουμε είναι ότι ασχολείται με συμβάντα ανάμεσα σε φυσικές, υπερφυσικές και θεϊκές πραγματικότητες.

• Η λέξη «φυσικό» αναφέρεται στο σύμπαν στο οποίο ζούμε

• Η λέξη «υπερφυσικό» αναφέρεται στον κόσμο πέρα από τη φύση.

• Τέλος, η λέξη «θεϊκό», αναφέρεται στο Θεό και στις ενέργειές του.

Σε όλη τη Παλαιά και την Καινή Διαθήκη βλέπουμε σε διάφορες περιστάσεις πνευματικές δυνάμεις να επηρεάζουν την ιστορία του κόσμου. (Β’ Βασι. 6:15-17)

Η βιβλική αποκαλυπτική λογοτεχνία εστιάζει κυρίως στα θέματα αυτά.

ε. Τέλος, ένα πέμπτο χαρακτηριστικό της βιβλικής αποκαλυπτικής λογοτεχνίας είναι ότι περιγράφει την επιρροή των φυσικών, των υπερφυσικών και των θεϊκών βασιλείων στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον. Το βιβλίο της Αποκάλυψης αφαιρεί το πέπλο από αυτές για να μας επιτρέψει να δούμε το παγκόσμιο σχέδιο του Θεού να φέρει τη σωτηρία μέσα στην ιστορία μέσω του Ιησού Χριστού.

2. Η Ιστορική Ανάπτυξη

Πολλά στοιχεία που χαρακτηρίζονται βιβλική αποκαλυπτική λογοτεχνία επίσης εμφανίζονται στα αρχαιότερα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης.

Η περίοδος που ακολουθεί αμέσως το κλείσιμο της Παλαιάς Διαθήκης ονομάζεται συχνά η «μεσοδιαθηκική περίοδος» επειδή γράφτηκε μετά την Παλαιά Διαθήκη και πριν από την Καινή. Στο διάστημα αυτό, η αποκαλυπτική λογοτεχνία αναπτύχθηκε πλήρως σε ένα ξεχωριστό είδος,

Τα αποκαλυπτικά κείμενα της Καινής Διαθήκης γράφονται με ένα τρόπο παρόμοιο με τα μεσοδιαθηκικά αποκαλυπτικά κείμενα. Το κείμενο της Καινής Διαθήκης που αποτελεί το καλύτερο χαρακτηριστικό παράδειγμα της τελικής ανάπτυξης των βιβλικών αποκαλυπτικών κειμένων είναι το βιβλίο της Αποκάλυψης.

 

Σε γενικές γραμμές, το βιβλίο της Αποκάλυψης επιβεβαιώνει την θεολογία όλων των βιβλίων της Αγίας Γραφής που γράφτηκαν πριν από αυτό.

Α. Η Εσχατολογία

Στην εποχή του Ιωάννη, η πρώτη εκκλησία βίωνε μεγάλη ένταση επειδή ο Ιησούς δεν είχε επιστρέψει ακόμη για να ολοκληρώσει το έργο του.

Ο Ιωάννης έγραψε την αποκάλυψη ήταν για να επιβεβαιώσει στους αναγνώστες του ότι ο Ιησούς εργαζόταν στον κόσμο για να οικοδομήσει τη βασιλεία του, και ότι σίγουρα θα ερχόταν ξανά στο μέλλον.

Ο όρος εσχατολογία σημαίνει, «η μελέτη των τελευταίων καιρών».

Η «εσχατολογία» αναφέρεται στη μελέτη ολόκληρης της περιόδου από την πρώτη έλευση του Χριστού μέχρι την επιστροφή του.

Αυτή η πιο ευρεία άποψη της εσχατολογίας σχετίζεται με το γεγονός ότι περικοπές όπως η επιστολή προς Εβραίους κεφ.1:2 και Α’ Πέτρου κεφ.1:20 αναφέρονται σε όλη την περίοδο της Καινής Διαθήκης ως τις τελευταίες μέρες ή τους έσχατους καιρούς.

Οι προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης προείπαν ότι ο μελλοντικός Μεσσίας ή Χριστός θα έβαζε ένα τέλος στην τυραννία της ξένης κυριαρχίας, και θα εισήγαγε τη βασιλεία του Θεού στη γη. (Δαν. 2:44)

Διάφορες προφητικές περικοπές όπως αυτή στο βιβλίο του Δανιήλ οδήγησαν Ιουδαίους θεολόγους κατά το πρώτο αιώνα να χωρίσουν την ιστορία σε δύο μεγάλους αιώνες.

Ο ίδιος ο Ιησούς πολύ συχνά βασιζόταν σε αυτό τον διπλό διαχωρισμό της ιστορίας στο κήρυγμά του. (Ματθ. 12:28)

Στη διάρκεια της αρχικής διακονίας του Χριστού, ο Θεός έφερε την τελική ήττα των εχθρών του, και καταχώρησε τις τελευταίες ευλογίες για το λαό του.

Αυτή η άποψη της εσχατολογίας των δύο αιώνων ή εποχών είναι προφανής στα κείμενα του απ. Παύλου.

Η άποψη της εσχατολογίας που δίδαξε ο Ιησούς και ο απ. Παύλος ονομάζεται συχνά «εγκαινιασθήσα εσχατολογία» επειδή μας αναφέρει ότι ο αιώνας που έρχεται, έχει ξεκινήσει ή έχει εγκαινιαστεί, όμως δεν έχει έρθει ακόμη στην πληρότητά του.

Την περίοδο που έγραφε ο Ιωάννης το βιβλίο της Αποκάλυψης, οι εκκλησίες της Μικράς Ασίας πάλευαν με μια αντίφαση στις πεποιθήσεις τους.

Από τη μια μεριά, πίστευαν ότι ο Θεός κυβερνούσε την ιστορία, και ότι ο Χριστός ήταν νικητής στον παρόντα πονηρό αιώνα. Όμως από την άλλη μεριά, οι εκκλησίες της Μικράς Ασίας αντιμετώπιζαν την πραγματικότητα ότι το κακό εργαζόταν ακόμη στον κόσμο τους.

Ο Ιωάννης γνώριζε καλά για τις θεολογικές εντάσεις που είχαν δημιουργηθεί από την επανερμηνεία της Καινής Διαθήκης για τις έσχατες μέρες.

Ένας από τους στόχους του για το βιβλίο της Αποκάλυψης ήταν να βοηθήσει τους Χριστιανούς να τις αντιμετωπίσουν.

Β. Η Διαθήκη

Ενώ κάθε μια από τις διαθήκες του Θεού είχε τα δικά της μοναδικά χαρακτηριστικά, μια τρίπτυχη δομή χαρακτήριζε όλες τις θεϊκές διαθήκες.

• Πρώτα, κάθε διαθήκη φανέρωνε τη μεγάλη καλοσύνη του Θεού προς το λαό του.

• Δεύτερον, ο Θεός περίμενε αφοσίωση από τον λαό του

• Tρίτον, ο Θεός ρύθμιζε τη βασιλεία του θεμελιώνοντας ένα δίκαιο σύστημα συνεπειών.

Σύμφωνα με την Καινή Διαθήκη, ο Χριστός είναι ο μεγάλο Υιός του Δαβίδ ο οποίος εκπληρώνει αυτή τη νέα διαθήκη.

Ο λαός της διαθήκης του Θεού περιλάμβανε πάντοτε και πιστούς αλλά και απίστους.

Ο Ιωάννης υπενθύμισε στους παραλήπτες του, πως πρέπει να ζουν μια που είναι σε διαθήκη με τον Θεό.(Αποκ. 3:16)

Γ. Οι Προφήτες

1. Οι Πρεσβευτές της Διαθήκης

Οι βιβλικοί προφήτες, όπως ο απόστολος Ιωάννης, υπηρετούσαν ως βασιλικοί πρεσβευτές ή αγγελιοφόροι της διαθήκης του Θεού. Οι προφήτες υπενθύμιζαν στο λαό τις υποχρεώσεις της διαθήκης και τις συνέπειες της συμπεριφοράς τους. (Ιερ. 18:7-10)

Η διαθήκη του Θεού απαιτούσε αφοσίωση από το λαό του και είχε συνέπειες και για την υπακοή και για την παρακοή.

Ο Θεός φανέρωνε την ισχυρή του πρόθεση ήταν με το να προσθέτει επιβεβαιώσεις στις προφητείες του.

2. Τα Πιθανά Αποτελέσματα του προφητικού έργου

Είναι πιθανό ότι ο Θεός θα αναθεωρήσει τις ευλογίες αυτές προκειμένου να αντιμετωπίσει την ανυπακοή του λαού του.

Η Αγία Γραφή φανερώνει τουλάχιστον πέντε τρόπους με τους οποίους τα πιθανά αποτελέσματα μιας προφητείας μπορούν να επηρεαστούν από την ανταπόκριση των παραληπτών της.

α. Πρώτα, κάποιες φορές ο Θεός ανακάλεσε μια προφητική προειδοποίηση ή προσφορά. (Ιωήλ 2:12-14)

β. Δεύτερον, η ευλογία ή η κατάρα που είχε προφητευτεί θα μπορούσε να καθυστερήσει. Δεύτερο βιβλίο των Βασιλέων κεφ. 20:1-7

γ. Τρίτον, κάποιες φορές ο Θεός ελάττωσε την ευλογία ή την κρίση την οποία είχε αναγγείλει. Β’ Χρονικών κεφ. 12:5-12

δ. Τέταρτον, κάποιες φορές ο Θεός πραγματικά αύξανε την εκπλήρωση της προφητείας. Δανιήλ κεφ. 9:1-27 ε. Και πέμπτον, οι προφητικές προβλέψεις μπορούν να εκπληρωθούν με έναν ακριβή και αμετάβλητο τρόπο. Δανιήλ κεφ. 4:28, 33

3. Ο Απόστολος Ιωάννης ως προφήτης της Νέας Διαθήκης

Όταν ο Ιωάννης έγραψε το βιβλίο της Αποκάλυψης, ενεργούσε ως ο πρεσβευτής της διαθήκης του Θεού.

Κάθε επιστολή ξεκινάει με μια επιβεβαίωση της μεγαλοσύνης και την αγαθότητας του Ιησού Χριστού. Έπειτα στρέφεται στην απαίτηση της αφοσίωσης και προσφέρει ευλογίες ή απειλεί με κατάρες. (Αποκ. 2:1)