ΒΑΣΙΚΕΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ
Α. Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΣΤΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ
Στους αιώνες που είχαν προηγηθεί της Μεταρρύθμισης, η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία δίδασκε ότι η σωτηρία απαιτούσε τη χάρη του Θεού αλλά και την ανθρώπινη αξία. Σύμφωνα με αυτήν τη διδασκαλία, η δικαίωση αποτελεί μια μακρά διαδικασία μέσω της οποίας ο Θεός εμφυσά τη χάρη Του στον πιστό κι αυτή η χάρη επιτρέπει σ’ αυτόν να γίνει περισσότερο δίκαιος πράττοντας καλά έργα.
Ο Παύλος, όμως, αντιτάχθηκε στον νομικισμό αυτόν της πρώτης εκκλησίας και επέμεινε ότι η δικαίωση ήταν ένα μοναδικό γεγονός που λάμβανε χώρα ανεξάρτητα από τα έργα του νόμου.
Sola fide (μόνο με την πίστη): υποστηρίζει ότι ο άνθρωπος δικαιώνεται μόνο με πίστη στον Χριστό και όχι με πίστη συν τα καλά έργα.
Οι Μεταρρυθμιστές είχαν και έχουν την άποψη ότι ο Παύλος ανέπτυξε τη θεολογία του αρχικά γύρω από το πώς η σωτηρία εφαρμόζεται ατομικά στους πιστούς.
Με παραδοσιακούς θεολογικούς όρους, η θεολογία τού Παύλου θεωρείται δομημένη γύρω από τον όρο ordo salutis ή αλλιώς η σειρά της σωτηρίας.
Φυσικά, με την πάροδο των αιώνων, οι Διαμαρτυρόμενοι αντιλήφθηκαν ότι ο Παύλος τόνιζε και πολλά άλλα πράγματα εκτός από τη δικαίωση δια πίστεως μόνο.
Τον απασχολούσε πολύ η μακραίωνη ιστορία της λύτρωσης του Θεού, που έφθασε στο αποκορύφωμά της με τον θάνατο και την ανάσταση του Χριστού. Με θεολογικούς όρους, αυτό ονομάζεται historia salutis, δηλαδή ιστορία της σωτηρίας.