Στο βιβλίο της Τζ. Κ. Ρόουλινγκ ο Χάρι Πότερ και ο αιχμάλωτος του Αζκαμπάν υπάρχουν κάτι τέρατα που στα Αγγλικά λέγονται Dementors και αποδίδονται στα Ελληνικά ως οι Παράφρονες. Φορούν μανδύες και έχουν τα πρόσωπά τους κρυμμένα κάτω από κουκούλες. Έχουν άδειες κόγχες για μάτια και μία μεγάλη τρύπα που ρουφά την ψυχή των ανθρώπων. Ακούστε την περιγραφή της συνάντησης του Χάρι με αυτά τα τέρατα.
“Σιγά σιγά τα πράγματα γύρω του άρχισταν να θολώνουν, λες και έχανε το φως του.Τ’ αφτιά του άρχισαν να βουίζουν, λες και βρισκόταν μέσα στον νερό. Κι ενώ ο Χάρι είχε την αίσθηση πως βουλιάζει όλο και πιο βαθιά το βουητό στα αυτιά του δυνάμωνε… μια πυκνή λευκή ομίχλη τον τύλιγε και διαπερνούσε τα σωθικά του…” (σελ. 95). Λέει ο Ρον παρακάτω, “Είχα την αίσθηση πως δεν θα νιώσω χαρούμενος ποτέ πια στη ζωή μου”
Σε άλλο σημείο του βιβλίου ο καθηγητής Λούπιν εξηγεί το τι κάνουν οι Παράφρονες,
“Οι Παράφρονες είναι τα φρικτότερα πλάσματα αυτού του κόσμου. Κατοικούν στα πιο σκοτεινά και βρόμικα μέρη. Ευδομκιμούν στην αποσύνθεση και στην απόγωνση. Ρουφάνε τη γαλήνη, την ελπίδα και την ευτυχία από τον αέρα που τους περιβάλλει….Αν πλησιάσεις έναν Παράφρονα θα σου ρουφήξει κάθε ωραίο αίσθημα, κάθε γλυκιά ανάμνηση. Κι αν του δοθεί η ευκαιρία θα σε απομυζήσει μέχρι να συρρικνωθείς σε κάτι παρόμοιο με εκείνον – διαβολικό χωρίς ψυχή. Το μόνο που θα σου αφήσει είναι οι χειρότερες εμειρπίες της ζωής σου….”
Η Τζ. Κ. Ρόουλινγκ έγραψε για τους Παράφρονες μέσα από την εμπειρία του δικού της αγώνα με την κατάθλιψη. Για αυτό και η περιγραφή είναι τόσο ρεαλιστική και ακριβής. Πώς παλεύεις με αυτά τα τρομέρα τέρατα;
Στην Αγία Γραφή, στο Α’ Βασιλέων 19, υπάρχει μία ιστορία η οποία περιγράφει την εμπειρία της συνάντησης του προφήτη Ηλία με το τέρας της κατάθλιψης. Διαβάζουμε,
“Ο Ηλίας φοβήθηκε και σηκώθηκε κι έφυγε για να σώσει τη ζωή του. Πήγε στη Βέερ-Σεβά, που ανήκει στο βασίλειο του Ιούδα, και άφησε τον υπηρέτη του εκεί. Ο ίδιος βάδισε μιας μέρας δρόμο στην έρημο κι ήρθε και κάθισε κάτω από ένα σπαρτόδεντρο. Παρακαλούσε να πεθάνει κι έλεγε: «Αρκετά ως εδώ, Κύριε! Πάρε τη ζωή μου, γιατί εγώ δεν είμαι καλύτερος από τους προγόνους μου». Μετά ξάπλωσε και τον πήρε ο ύπνος εκεί, κάτω από το σπαρτόδεντρο.”
Ένα ανεξέλεγκτο αίσθημα θλίψης που σε κυριεύει και πια δεν το ελέγχεις. Νιώθεις ότι τίποτε δεν έχει νόημα και πως δεν έχει πια καμία αξία. Δεν μπορείς να κάνεις τίποτα και απλά θέλεις να κοιμάσαι.
Πώς λοιπόν αντιμετωπίζουμε αυτήν την κατάσταση;
- Δεχόμαστε φροντίδα
Στην ιστορία του Ηλία εμφανίζεται ένας άγγελος. Και είναι σημαντικό ότι δεν του λέει “μη φοβάσαι” ή “θα έπρεπε να ντρέπεσαι” ή “πίστευε στον Θεό και όλα θα πάνε καλά”. Απλά του λέει “Σήκω, φάγε”.
Και η αφήγηση συνεχίζει,“Εκείνος γύρισε να δει και στο προσκεφάλι του ήταν μια λαγάνα ψημένη σε καυτές πέτρες και ένα κανάτι νερό. Έφαγε, ήπιε και ξάπλωσε πάλι. 7Αλλά ο άγγελος του Κυρίου τον άγγιξε για δεύτερη φορά και του είπε: «Σήκω, φάγε, γιατί έχεις ακόμη πολύ δρόμο μπροστά σου».
Ο Ηλίας είχε ανάγκη από φροντίδα. Και μερικές φορές αυτό που χρειαζόμαστε είναι κάποιος να μας φροντίσει. Κάποιες φορές η φροντίδα αυτή θα πρέπει να γίνει από κάποιον ειδικό, από έναν γιατρό και μπορεί να αφορά φαρμακευτική βοήθεια και θεραπεία. Όλα αυτά είναι απολύτως θεμιτά και “πνευματικά”. Ο Ηλίας έπρεπε να φάει κάτι! Και το φαγητό, και τους γιατρούς, και τα φάρμακα ο Θεός τα έχει δώσει και ο Θεός τα χρησιμοποιεί για τους σκοπούς Του και για το καλό μας!
2. Χρειαζόμαστε ανθρώπους γύρω μας
Μία ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι ότι σύμφωνα με το εδ. 3 ο Ηλίας λίγο πριν κυλήσει στην κατάθλιψη άφησε τον υπηρέτη του πίσω. Έμεινε μόνος. Εκτός από την πραγματικότητα της αυτοαπομόνωσής του υπήρχε και η εντύπωση. Έτσι αισθανόταν να είναι μόνος του! Λέει στον Θεό δύο φορές:
“Εκείνος απάντησε: «Εγώ αγωνίστηκα με μεγάλο ζήλο για σένα Κύριε, Θεέ του σύμπαντος. Αλλά οι Ισραηλίτες αθέτησαν τη διαθήκη σου, γκρέμισαν τα θυσιαστήριά σου και κατέσφαξαν τους προφήτες σου· μόνον εγώ απέμεινα και ζητούν κι εμένα να με θανατώσουν». (εδ. 10)
“Αυτός απάντησε: «Εγώ αγωνίστηκα με μεγάλο ζήλο για σένα Κύριε, Θεέ του σύμπαντος. Αλλά οι Ισραηλίτες αθέτησαν τη διαθήκη σου, γκρέμισαν τα θυσιαστήριά σου και κατέσφαξαν τους προφήτες σου· μόνον εγώ απέμεινα και ζητούν κι εμένα να με θανατώσουν». (εδ. 14)
Νομίζει ότι είναι μόνος. Ο Θεός όμως του λέει στο εδ. 18 ότι υπάρχουν άλλοι εφτά χιλιάδες που θα μπορούσαν να σταθούν δίπλα του! Και πόσο τους έχει ανάγκη. Μην μένεις μόνος λοιπόν αλλά ζήσε μέσα στην κοινότητα της πίστης.
3. Διαλέγουμε την φωνή που θα ακούμε
Στο εδ. 2 διαβάζουμε “Τότε εκείνη έστειλε αγγελιοφόρο στον Ηλία και του είπε: «Να με τιμωρήσουν οι θεοί, αν αύριο τέτοια ώρα δε σου κάνω ό,τι έκανες εσύ στους προφήτες»”. Είναι ενδιαφέρον ότι η λέξη “αγγελιοφόρος” είναι η ίδια με αυτήν που συναντούμε στο εδ. 5 όπου ο Θεός στέλνει τον “άγγελό” του. Ο Ηλίας έχει δύο φωνές που ακούει. Η μία του μιλά για φόβο και σκοτάδι. Η άλλη για φροντίδα και αγάπη. Κι ο Ηλίας θα πρέπει να θυμίζει τον εαυτό του ότι πρέπει να επιλέγει κάθε φορά και κάθε μέρα να ακούει την φωνή της αλήθειας.
4. Αφήνουμε τον Θεό να εμφανιστεί όπως Εκείνος ξέρει
Ο Ηλίας πηγαίνει στο όρος του Θεού! Κατασκηνώνει εκεί, στο όρος Χωρήβ (άλλη ονομασία για το όρος Σινά). Εκεί δύο φορές ο Θεός του λέει “τι θέλεις εδώ”. Παλιά νόμιζα ότι ο Θεός τον μάλωνε. Δηλαδή του έλεγε “τι δουλειά έχεις εδώ” ή “δεν θα έπρεπε να είσαι εδώ”. Πιστεύω όμως ότι ο Θεός θέλει να τον βοηθήσει να ξεκαθαρίσει τι περιμένει από τον Θεό. Συχνά περιμένουμε από τον Θεό να εμφανιστεί με κάποιον συγκεκριμένο τρόπο. Πρέπει όμως να τον αφήσουμε να εργαστεί με τον τρόπο που Εκείνος θα επιλέξει. Άλλες φορές θα έρθει σαν φωτιά ή σαν δυνατός άνεμος ή σαν σεισμός. Άλλες σαν λεπτό αεράκι. Πολλές φορές “δεν βλέπουμε” τον Θεό επειδή περιμένουμε να Τον δούμε να εμφανίζεται με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Ο Θεός πάντα είναι εκεί και είναι παρών με τους δικούς Του τρόπους και για το καλό μας.
5. Κάνουμε το επόμενο μικρό βήμα
Σε κάθε σημείο της ιστορίας ο Θεός λέει στον Ηλία το επόμενο βήμα. “Σήκω και φάε”, μετά “βγες έξω και στάσου στο βουνό” και στη συνέχεια «Εμπρός, πάρε πίσω τον ίδιο δρόμο μέσα απ’ την έρημο και πήγαινε στη Δαμασκό”. Απλές προσταγές για το επόμενο βήμα. Μία σημαντική παράμετρος είναι το να κάνουμε κάτι όσο μικρό και ασήμαντο και αν αυτό είναι.
Μιας και ξεκινήσαμε με μία αναφορά στον στον Χάρι Πότερ να κλείσουμε με μία ακόμη. Μέσα στις περιπέτειες της ζωής του και στα τέρατα που θα αντιμετωπίσει υπάρχει κάτι το σταθερό. Του λέει ο Ντάμπλντορ,
“Κι αν υπάρχει ένα πράγμα που ο Βόλντεμπορτ δεν καταλαβαίνει αυτό είναι η αγάπη. Γι’ αυτό και δεν κατάλαβε ποτέ πως μια αγάπη τόσο δυνατή όσο αυτή της μητέρας σου για σένα, πάντα αφήνει το σημάδι της. Δεν είναι κάτι που φαίνεται…αλλά όποιος έχει αγαπηθεί τόσο πολύ, ακόμη κι αν το πρόσωπο που τον αγάπησε δεν υπάρχει πια έχει γύρω του μια αόρατη προστασία για πάντα…” (Ο Χάρι Πότερ και η Φιλοσοφική Λίθος, σελ. 337).
Ανεξάρτητα από το πως νιώθουμε υπάρχει κάτι που δεν αλλάζει ποτέ κι αυτό είναι η αγάπη του Θεού! Είμαστε αγαπημένοι και αυτό είναι γύρω μας μια αόρατη προστασία για πάντα!
(Το κείμενο είναι από τις σημειώσεις για μάθημα στους Εφήβους στην Κατασκήνωση του Καλάμου – Περίοδος Αγοριών 2019).
