Ψαλμοί

“Λιγόστεψαν οι αλήθειες” (εδ. 2 στους Εβδομήκοντα / ωλιγώθησαν αι αλήθειαι) και περίσσεψαν τα ψέματα, τα απατηλά και δόλια λόγια, οι κομπασμοί. Μέσα σε αυτήν την συνθήκη βρίσκει τον εαυτό του ο Ψαλμωδός. Τα αμαρτωλά χείλη είναι ένα από τα προβλήματα που ίσως περισσότερο από οτιδήποτε άλλο ταλαιπωρεί τον Ψαλμωδό και παραπονιέται για αυτό στον Θεό μέσα στο Ψαλτήριο. Ο πόνος και το κακό που η γλώσσα προξενεί είναι ένα από τα κεντρικά θέματα πολλών ψαλμών. Εδώ βλέπουμε την ρίζα του. Είναι η εντύπωση ότι “σ’ εμάς ανήκουν τα χείλη μας” (εδ. 5) και έτσι “θα λέμε ό,τι θέλουμε”. Στον αντίποδα έχουμε τα λόγια του Κυρίου. Διαβάζουμε στο εδ. 7, “τα λόγια του Κυρίου, λόγια καθαρά, ασήμι ανόθευτο σε χωματιένο χωνευτήρι καθαρισμένο εφτά φορές”. Εκεί μπορεί ο αβοήθητος, ο φτωχός και ο κατατρεγμένος να βρει καταφύγιο και προστασία. Η μελέτη της Γραφής και η ακρόαση του Λόγου του Θεού μέσα στην κοινότητα της εκκλησίας αποκτούν λοιπόν μιαν άλλη διάσταση μέσα από την σκοπιά αυτού του Ψαλμού.

Υπάρχουν φορές που ο “δίκαιος” νιώθει πως ζει σε ένα περιβάλλον αφιλόξενο και εχθρικό. Σε μία “ασέληνη νύχτα” (“σκοτομήνη” στην μετάφραση των Εβδομήκοντα) και σε ερείπια (εδ. 3). Τότε γεννιέται πιεστικό το ερώτημα “τι θα μπορούσε πια ο δίκαιος να κάνει;” 

Μία κλασσική απάντηση είναι η φυγή. Μάλιστα μοιάζει να είναι αυτό που μας συμβουλεύει ο ίδιος  ο κόσμος. “Ξενητέψου σαν το σπουργίτι στα βουνά” (μετάφραση Εβδομήκοντα). 

Η απάντηση όμως του Ψαλμού είναι διπλή. Ο Θεός είναι στον θρόνο Του στον ουρανό (εδ. 4). Ο κόσμος αυτός ακόμη κι αν μοιάζει χαοτικός είναι κάτω από την εξουσία και την διακυβέρνηση του Θεού. Επίσης είναι κάτω από την κρίση Του (εδ. 5 – 6). Αυτό βέβαια μας παρηγορεί αλλά ταυτόχρονα είναι κάτι το πολύ γενικό και απρόσωπο. Για αυτό και η άλλη πλευρά της απάντησης είναι ότι το μάτια του Θεού ακόμη και τα βλέφαρά του “εις τον πένητα αποβλέπουσιν” (εδ. 4). Το πρόσωπό του βλέπει τον ευθύ και τον δίκαιο. Σύμφωνα όμως με το Εβραϊκό, ο ευθύς θα δει το πρόσωπό Του. Μάλλον δεν χρειάζεται να επιλέξουμε αλλά να δούμε ότι το ένα περιλαμβάνει και το άλλο. Ο Θεός κυβερνά και μέσα στον χρόνο Του θα κρίνει. Στο μεταξύ όμως προσφέρει μια σχέση πρόσωπο προς πρόσωπο με τον ευθύ!

Ο στίχος 3 περιέχει πολλά παράδοξα! Πρώτα από όλα τι είναι αυτό που ο Θεός εδραιώνει ή ετοιμάζει; Στους Εβδομήκοντα είναι ο “αίνος” ενώ στο εβραϊκό κείμενο η “δύναμη”. Το δεύτερο βγάζει νόημα σε σχέση με αυτό που ακολουθεί. Ο Θεός που εδραιώνει τη δύναμή του “ενάντια στους εχθρούς Του”. Όμως, κι εδώ είναι το παράδοξο, η ισχύς αυτή αντλείται από τα νήπια και τα βρέφη. Από την άλλη, όπως είπαμε οι Εβδομήκοντα αναφέρουν αντί για “δύναμη”, τον “αίνο”. Έφτιαξε “αίνο” από τα χείλη νηπίων και θηλαζόντων. Δηλαδή ακόμη και ο ύμνος μας, αν και βγαίνει από τα χείλη μας, είναι δικό Του έργο. Μας το δίνει και Του το επιστρέφουμε! Όμως εδώ υπάρχει κι ένα ακόμη παράδοξο. Είναι ο αίνος που νικά τους εχθρούς Του. Η δοξολογία που φέρνει την νίκη.

Ο στίχος 5 στην μετάφραση των Εβδομήκοντα έχει ως εξής: “το πρωί παραστήσομαι σοι και επόψη με”. Μεταφράζεται από την μετάφραση του Ψαλτηρίου της Βιβλικής Εταιρίας ως εξής: “όταν σταθώ μπροστά σου το πρωί και ρίξεις πάνω μου το βλέμμα σου”. Ο Ψαλμός αυτός ακολουθεί τον Ψαλμό 4 ο οποίος καταλήγει με την δήλωση “Ειρηνικά θα γείρω κι αμέσως θα αποκοιμηθώ, αφού εσύ, Κύριε, φροντίζεις απερίσπαστος κι αμέριμνα να ζω”. Αν λοιπόν ο Ψαλμός 4 μας “βάζει για ύπνο”, ο Ψαλμός 5 μας βοηθά να ξυπνήσουμε και να ξεκινήσουμε την μέρα μας. Μερικές φορές το μόνο που χρειαζόμαστε είναι απλά να σταθούμε μπροστά στον Κύριο και να τον αφήσουμε να ρίξει πάνω μας το βλέμμα Του. Να του πούμε “εδώ είμαι Κύριε και σήμερα, μπροοστά Σου”.