Σκέψου Αλλιώς

Στο βιβλίο της Τζ. Κ. Ρόουλινγκ ο Χάρι Πότερ και ο αιχμάλωτος του Αζκαμπάν υπάρχουν κάτι τέρατα που στα Αγγλικά λέγονται Dementors και αποδίδονται στα Ελληνικά ως οι Παράφρονες. Φορούν μανδύες και έχουν τα πρόσωπά τους κρυμμένα κάτω από κουκούλες. Έχουν άδειες κόγχες για μάτια και μία μεγάλη τρύπα που ρουφά την ψυχή των ανθρώπων. Ακούστε την περιγραφή της συνάντησης του Χάρι με αυτά τα τέρατα.
“Σιγά σιγά τα πράγματα γύρω του άρχισταν να θολώνουν, λες και έχανε το φως του.Τ’ αφτιά του άρχισαν να βουίζουν, λες και βρισκόταν μέσα στον νερό. Κι ενώ ο Χάρι είχε την αίσθηση πως βουλιάζει όλο και πιο βαθιά το βουητό στα αυτιά του δυνάμωνε… μια πυκνή λευκή ομίχλη τον τύλιγε και διαπερνούσε τα σωθικά του…” (σελ. 95). Λέει ο Ρον παρακάτω, “Είχα την αίσθηση πως δεν θα νιώσω χαρούμενος ποτέ πια στη ζωή μου”

Σε άλλο σημείο του βιβλίου ο καθηγητής Λούπιν εξηγεί το τι κάνουν οι Παράφρονες,

“Οι Παράφρονες είναι τα φρικτότερα πλάσματα αυτού του κόσμου. Κατοικούν στα πιο σκοτεινά και βρόμικα μέρη. Ευδομκιμούν στην αποσύνθεση και στην απόγωνση. Ρουφάνε τη γαλήνη, την ελπίδα και την ευτυχία από τον αέρα που τους περιβάλλει….Αν πλησιάσεις έναν Παράφρονα θα σου ρουφήξει κάθε ωραίο αίσθημα, κάθε γλυκιά ανάμνηση. Κι αν του δοθεί η ευκαιρία θα σε απομυζήσει μέχρι να συρρικνωθείς σε κάτι παρόμοιο με εκείνον – διαβολικό χωρίς ψυχή. Το μόνο που θα σου αφήσει είναι οι χειρότερες εμειρπίες της ζωής σου….”

Η Τζ. Κ. Ρόουλινγκ έγραψε για τους Παράφρονες μέσα από την εμπειρία του δικού της αγώνα με την κατάθλιψη. Για αυτό και η περιγραφή είναι τόσο ρεαλιστική και ακριβής. Πώς παλεύεις με αυτά τα τρομέρα τέρατα;

Στην Αγία Γραφή, στο Α’ Βασιλέων 19, υπάρχει μία ιστορία η οποία περιγράφει την εμπειρία της συνάντησης του προφήτη Ηλία με το τέρας της κατάθλιψης. Διαβάζουμε,

“Ο Ηλίας φοβήθηκε και σηκώθηκε κι έφυγε για να σώσει τη ζωή του. Πήγε στη Βέερ-Σεβά, που ανήκει στο βασίλειο του Ιούδα, και άφησε τον υπηρέτη του εκεί. Ο ίδιος βάδισε μιας μέρας δρόμο στην έρημο κι ήρθε και κάθισε κάτω από ένα σπαρτόδεντρο. Παρακαλούσε να πεθάνει κι έλεγε: «Αρκετά ως εδώ, Κύριε! Πάρε τη ζωή μου, γιατί εγώ δεν είμαι καλύτερος από τους προγόνους μου». Μετά ξάπλωσε και τον πήρε ο ύπνος εκεί, κάτω από το σπαρτόδεντρο.”

Ένα ανεξέλεγκτο αίσθημα θλίψης που σε κυριεύει και πια δεν το ελέγχεις. Νιώθεις ότι τίποτε δεν έχει νόημα και πως δεν έχει πια καμία αξία. Δεν μπορείς να κάνεις τίποτα και απλά θέλεις να κοιμάσαι. 

Πώς λοιπόν αντιμετωπίζουμε αυτήν την κατάσταση;

1. Δεχόμαστε φροντίδα

Στην ιστορία του Ηλία εμφανίζεται ένας άγγελος. Και είναι σημαντικό ότι δεν του λέει “μη φοβάσαι” ή “θα έπρεπε να ντρέπεσαι” ή “πίστευε στον Θεό και όλα θα πάνε καλά”. Απλά του λέει “Σήκω, φάγε”.

Και η αφήγηση συνεχίζει,“Εκείνος γύρισε να δει και στο προσκεφάλι του ήταν μια λαγάνα ψημένη σε καυτές πέτρες και ένα κανάτι νερό. Έφαγε, ήπιε και ξάπλωσε πάλι. 7Αλλά ο άγγελος του Κυρίου τον άγγιξε για δεύτερη φορά και του είπε: «Σήκω, φάγε, γιατί έχεις ακόμη πολύ δρόμο μπροστά σου».

Ο Ηλίας είχε ανάγκη από φροντίδα. Και μερικές φορές αυτό που χρειαζόμαστε είναι κάποιος να μας φροντίσει. Κάποιες φορές η φροντίδα αυτή θα πρέπει να γίνει από κάποιον ειδικό, από έναν γιατρό και μπορεί να αφορά φαρμακευτική βοήθεια και θεραπεία. Όλα αυτά είναι απολύτως θεμιτά και “πνευματικά”. Ο Ηλίας έπρεπε να φάει κάτι! Και το φαγητό, και τους γιατρούς, και τα φάρμακα ο Θεός τα έχει δώσει και ο Θεός τα χρησιμοποιεί για τους σκοπούς Του και για το καλό μας!

2. Χρειαζόμαστε ανθρώπους γύρω μας

Μία ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι ότι σύμφωνα με το εδ. 3 ο Ηλίας λίγο πριν κυλήσει στην κατάθλιψη άφησε τον υπηρέτη του πίσω. Έμεινε μόνος. Εκτός από την πραγματικότητα της αυτοαπομόνωσής του υπήρχε και η εντύπωση. Έτσι αισθανόταν να είναι μόνος του! Λέει στον Θεό δύο φορές:

“Εκείνος απάντησε: «Εγώ αγωνίστηκα με μεγάλο ζήλο για σένα Κύριε, Θεέ του σύμπαντος. Αλλά οι Ισραηλίτες αθέτησαν τη διαθήκη σου, γκρέμισαν τα θυσιαστήριά σου και κατέσφαξαν τους προφήτες σου· μόνον εγώ απέμεινα και ζητούν κι εμένα να με θανατώσουν». (εδ. 10)

“Αυτός απάντησε: «Εγώ αγωνίστηκα με μεγάλο ζήλο για σένα Κύριε, Θεέ του σύμπαντος. Αλλά οι Ισραηλίτες αθέτησαν τη διαθήκη σου, γκρέμισαν τα θυσιαστήριά σου και κατέσφαξαν τους προφήτες σου· μόνον εγώ απέμεινα και ζητούν κι εμένα να με θανατώσουν». (εδ. 14)

Νομίζει ότι είναι μόνος. Ο Θεός όμως του λέει στο εδ. 18 ότι υπάρχουν άλλοι εφτά χιλιάδες που θα μπορούσαν να σταθούν δίπλα του! Και πόσο τους έχει ανάγκη. Μην μένεις μόνος λοιπόν αλλά ζήσε μέσα στην κοινότητα της πίστης. 

3. Διαλέγουμε την φωνή που θα ακούμε

Στο εδ. 2 διαβάζουμε “Τότε εκείνη έστειλε αγγελιοφόρο στον Ηλία και του είπε: «Να με τιμωρήσουν οι θεοί, αν αύριο τέτοια ώρα δε σου κάνω ό,τι έκανες εσύ στους προφήτες»”. Είναι ενδιαφέρον ότι η λέξη “αγγελιοφόρος” είναι η ίδια με αυτήν που συναντούμε στο εδ. 5 όπου ο Θεός στέλνει τον “άγγελό” του. Ο Ηλίας έχει δύο φωνές που ακούει. Η μία του μιλά για φόβο και σκοτάδι. Η άλλη για φροντίδα και αγάπη. Κι ο Ηλίας θα πρέπει να θυμίζει τον εαυτό του ότι πρέπει να επιλέγει κάθε φορά και κάθε μέρα να ακούει την φωνή της αλήθειας. 

4. Αφήνουμε τον Θεό να εμφανιστεί όπως Εκείνος ξέρει

Ο Ηλίας πηγαίνει στο όρος του Θεού! Κατασκηνώνει εκεί, στο όρος Χωρήβ (άλλη ονομασία για το όρος Σινά). Εκεί δύο φορές ο Θεός του λέει “τι θέλεις εδώ”. Παλιά νόμιζα ότι ο Θεός τον μάλωνε. Δηλαδή του έλεγε “τι δουλειά έχεις εδώ” ή “δεν θα έπρεπε να είσαι εδώ”. Πιστεύω όμως ότι ο Θεός θέλει να τον βοηθήσει να ξεκαθαρίσει τι περιμένει από τον Θεό. Συχνά περιμένουμε από τον Θεό να εμφανιστεί με κάποιον συγκεκριμένο τρόπο. Πρέπει όμως να τον αφήσουμε να εργαστεί με τον τρόπο που Εκείνος θα επιλέξει. Άλλες φορές θα έρθει σαν φωτιά ή σαν δυνατός άνεμος ή σαν σεισμός. Άλλες σαν λεπτό αεράκι. Πολλές φορές “δεν βλέπουμε” τον Θεό επειδή περιμένουμε να Τον δούμε να εμφανίζεται με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Ο Θεός πάντα είναι εκεί και είναι παρών με τους δικούς Του τρόπους και για το καλό μας.  read more

Μία αρκετά δημοφιλής πρακτική στο πλαίσιο της αναζήτησης του θελήματος του Θεού είναι το να βάζουμε σημάδια. Έτσι πολλοί θεωρούν ότι μπορούν να υποβάλλουν στον Θεό κάποιους όρους. Αν γίνει αυτό ή το άλλο τότε θα ξέρω ότι με καλείς σε αυτό ή σ’ εκείνο. Όσοι ακολουθούν αυτήν την πρακτική την στηρίζουν κυρίως σε δύο περιστατικά από την Παλαιά Διαθήκη. Το πρώτο αφορά τον δούλο του Αβραάμ που ζητά στην προσευχή του από τον Θεό ένα σημάδι για να βρει την κατάλληλη νύφη για τον Ισαάκ (Γένεσις 24). Το δεύτερο αφορά τον Γεδεών που επιδιώκει επιβεβαίωση από τον Θεό για την κλήση Του ζητώντας δύο σημάδια (Κριτές 6). Θα ήθελα να προτείνω ότι μία προσεκτική εξέταση των δύο αυτών περιστατικών όχι μόνο δεν πρέπει να μας κάνει να ακολουθούμε αυτήν την πρακτική αλλά μάλλον θα πρέπει να μας κάνει ιδιαίτερα προσεκτικούς και επιφυλακτικούς.

Ας δούμε το πρώτο περιστατικό με τον δούλο του Αβραάμ που αναζητά νύφη για τον Ισαάκ (Γένεσις 24). Πριν περάσουμε να δούμε τα σημάδια αξίζει να κάνουμε μερικές γενικότερες παρατηρήσεις που αφορούν τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε τις βιβλικές ιστορίες. Αν δηλαδή ανεπεξέργαστα θεωρούμε πως ότι συνέβη σε μία αφήγηση είναι δεσμευτικό για μας τότε από την ιστορία αυτήν θα συμπεράναμε ότι οι γάμοι πρέπει να γίνονται με συνοικέσιο ή ότι πρέπει να παντρευόμαστε μόνο πρόσωπα από την γενέτειρά μας, μιας και τα δύο αυτά στοιχεία είναι μέρος της αφήγησης. Πρέπει λοιπόν να διευκρινήσουμε πως το γεγονός ότι κάτι έγινε και η Βίβλος το καταγράφει, δεν σημαίνει αυτόματα ότι καλώς έγινε και ότι πρέπει πάντα να γίνεται. Ας έρθουμε όμως στα σημάδια. Στην πραγματικότητα αυτό που λέει ο δούλος στον Θεό είναι ότι η γυναίκα που θα διαλέξει για τον Ισαάκ θα πρέπει να είναι φιλόξενη και εργατική. Διαβάζουμε,“Θα πω σε μια κόρη: “κατέβασέ μου τη στάμνα σου να πιω”. Αν εκείνη μου αποκριθεί: “πιες, και θα ποτίσω και τις καμήλες σου”, τότε θα καταλάβω ότι αυτή θα είναι που προόρισες για το δούλο σου τον Ισαάκ. Έτσι θα ξέρω ότι έδειξες την εύνοιά σου στον κύριό μου” (Γεν. 24:14). Το σημείο που ζητά δεν είναι κάτι το παράξενο, το αλλόκοτο και το απίθανο. Είναι αυτό που καθένας θα ήθελε για την νύφη του! Το πρώτο, να είναι φιλόξενη, καθώς θα προσφέρει σε έναν ξένο ένα ποτήρι νερό. Το δεύτερο, να είναι εργατική, μιας και μία διψασμένη καμήλα χρειάζεται περίπου 95 κιλά νερό για να ξεδιψάσει και ο δούλος του Αβραάμ είχε 10 καμήλες! Σε όλη την διαδικασία ο δούλος του Αβραάμ σκέφτεται και αναλύει τα δεδομένα. Στο εδ. 21 διαβάζουμε, “Ο άνθρωπος την κοιτούσε σιωπηλός και με προσοχή, για να διακρίνει αν ο Κύριος είχε φέρει σε αίσιο τέλος το ταξίδι του ή όχι.”

Περνώντας τώρα στο περιστατικό με τον Γεδεών αξίζει να σημειώσουμε ότι κατ’ ουσίαν δεν έχει να κάνει με την ανακάλυψη του θελήματος του Θεού. Ο Θεός αποκάλυψε ξεκάθαρα το θέλημά του στον Γεδεών! Το θέμα του Γεδεών ήταν η δειλία και ατολμία του. Τα σημάδια που ζητά δεν αποσκοπούν στο να βρει το θέλημα του Θεού αλλά στο να βρει το θάρρος να το ακολουθήσει. Η εμπειρία του είναι ανάλογη με αυτήν του Μωυσή όταν τον καλεί ο Θεός να ηγηθεί της Εξόδου. Στο κεφ. 4 μετά από μία διαδικασία αμφιβολιών ο Θεός του δίνει ένα σημείο για να τον πείσει. Του ζητά να ρίξει το ραβδί του κάτω το οποίο και μετατρέπει σε φίδι. Στη συνέχεια τον καλεί να πιάσει το φίδι από την ουρά και αυτό αμέσως γίνεται ραβδί. Επιστρέφοντας στον Γεδεών παρατηρούμε ότι το σημάδι με την προβειά στους Κριτές 6:36 – 40 δεν είναι το πρώτο σημάδι που δίνει ο Θεός στον Γεδεών. Νωρίτερα στην αφήγηση ο άγγελος του Κυρίου εμφανίζεται από το πουθενά στον ανυποψίαστο Γεδεών και τον καλεί να οδηγήσει τον Ισραήλ για να νικήσει τους κατακτητές του Μαδιανίτες. Ο Γεδεών δεν είχε ιδέα για το ποιος είναι αυτός που του μιλά. Οι γονείς του λάτρευαν τον Βαάλ όπως μαρτυρεί η συνέχεια της ιστορίας. Είναι λοιπόν απόλυτα φυσικό να ζητά κάποιο σημάδι και είναι απόλυτα αναμενόμενο ο Θεός να του δίνει! Μπορούμε άραγε εμείς με τόσο παρελθόν φανέρωσης της δύναμης και παρουσίας του Θεού στη ζωή μας και στην ιστορία να περιμένουμε την ίδια μεταχείριση; Μία τέτοια απαίτηση τελικά φανερώνει πίστη ή μήπως ανωριμότητα;